Poprzednia strona Następna strona
     

Forum
 

W wielkim skrócie o pancerzach

Autorzy: Mike "Vendeta" Tarnowski, Leszek "LL" Leszczyński

Dlaczego Nosimy Pancerz

d samego momentu wymyślenia broni, ludzie szukali sposobów, żeby się przed nimi bronić. Pierwszych przykładów opancerzenia można szukać wiele wieków wstecz. Dla przykładu, antyczni Grecy nosili hełmy i tarcze. Rzymscy żołnierze nosili dla ochrony kolczugi. W XIV wieku, wynalazki takie jak kusza uczyniły kolczugi nieefektywnymi. Doprowadziło to do stworzenia pełnej metalowej zbroi zdolnej zatrzymać nie tylko bełty, a także miecze czy włócznie. Jednak taka zbroja była niezwykle ciężka, a jej założenie wymagało pomocy więcej niż jednej osoby. Jej waga a przedewszystkim sztywność (zawadzanie) ograniczało, w wielkim stopniu, zdolności sprawnych ruchów czy szybkiego poruszania się.Nowoczesna broń palna pojawiła się w dwudziestym wieku. Stała się na tyle powszechną i morderczą, że zainicjowało to poszukiwania nowych materiałów antybalistycznych. Niektóre pancerze na początku stulecia były skonstruowane nawet z jedwabiu.

Wraz z upływem czasu, rozwinął się przemysł włókien sztucznych, doprowadzając do technologicznej innowacji w zakresie pancerzy. Dla przykładu, już w latach 60, wojskowe kurtki były wytwarzane z nylonu.

późnych latach 60, nowa generacja nylonu- aramidów (poliamidów aromatycznych)- przyniosła radykalną zmianę. Aramidy były niezwykle wytrzymałe - około pięć razy wytrzymalsze od stali, a przy tym relatywnie lekkie. Te właściwości doprowadziły do rozwoju tego, co obecnie nazywa się miękkimi/lekkimi pancerzami osobistymi. Wraz ze wzrostem zagrożenia związanym z bronią automatyczną, w latach 80- tych pojawiła się potrzeba dużo lepszej balistycznej ochrony. Jednocześnie, opracowano nową genetrację ultrasilnych materiałów opartych na polietylenie, które mogły stawić czoło nowym zagrożeniom i spowodowały dalszy rozwój opancerzenia. Materiał, nazwany włóknem Spectra, jest 10 razy silniejszy od stali i jest jednym z najsilniejszych i najlżejszych z obecnie istniejących tworzyw sztucznych. AlliedSignel Inc., która stworzyła te włókno, opracowała także unikalną technologię Shield. Ta kategoria elastycznych kompozytów generalnie zapewnia lepszą ochronę kuloodporną i przeciwurazową niż inne tkane materiały kuloodporne.

[ LL ]


cyberpunku "samotne" włókna polimerowe powoli stają się żałosną przeszłością. W dobie pistoletowej broni 14mm oraz karabinów snajperskich strzelających amunicją 12,7mm BMG, pancerze miękkie są "co najmniej" niewystarczającymi na współczesnym polu walki. Definicja pancerzy miękkich oddnosi do tych, których elementy, choć w najdrobniejszej formie podlegają odkształceniom. Większość pancerzy z tworzyw sztucznych będzie podlegała takiemu efektowi. Dlatego pancerze miękkie coraz częściej łączone są z ceramicznymi, stalowymi a czasem tytanowymi elementami wszytymi w te materiały. Takie pancerze najczęściej "przeszkadzają" ruchom jednak znana jest wszem i wobec, ich jakość i bezpieczeństwo, które dają "użytkownikowi", nawet przeciwko poważniejszym kalibrom i typom pocisków. W dobie nowoczesnych stopów, powoli i nieśmiało powraca się do twardych/ciężkich pancerzy osoibstych, w pełnym tego słowa znaczeniu. Są to wyprofilowane elementy "współczesnej zbroi" będącej, nawołując do haseł reklamowych - "drugą skórą cyberpunkowego wojownika". Wiele korporacji szuka "jeleni" by kupili ten towar, jednak należy pamiętać, że pomimo najszczerszych chęci, "zawadzanie" pancerzy twardych w pewnych sytuacjach może się okazać "zgubne".

Pancerze twarde w połączeniu z syntetycznymi włóknami mięśniowymi oraz hydraulicznym wspomaganiem, czynią potwory niemalże niezwyciężonymi. Zamknięty żołnierz w "metalowej" skorupie, przy użyciu najnowocześniejszej elektroniki staje się wraz z pełnymi konwersjami siłami "nie do zatrzymania". Tam jednak granica możliwości przejmowania energii pocisków jest adekwatna do centymetrów blachy którymi są one obłożene. Dla zwykłego śmiertelnika mogą być jedynie - niedoścignionym marzeniem...

[ Vendeta ]


Kluczowe Materiały Pancerzy Osobistych

Obecnie w produkcji miękkich pancerzy kuloodpornych używa się różnorodnych materiałów. Podstawowe typy to:



  • Włókna polietylenowe o ultrawysokiej masie cząsteczkowej (Ultrahigh molecular weight) (marki: AlliedSignal Spectra® i DSM Dyneema®) to ultra lekkie włókna syntetyczne o wysokiej wytrzymałości, które są odporne na wilgoć, środki chemiczne, promieniowanie ulrafioletowe, przecięcia i otarcia.


  • Włókna aramidowe (DuPont Kevlar®, Akzo Twaron® i Teijin Technora®) są znane z wysokiej wytrzymałości (pięć razy silniejsze od stali), giętkości i odporności na temperaturę. Zarówno aramidy jak i włókna polietylenowe są używane do tkania materiałów balistycznych. Specyficzne własności balistyczne tych materiałów uzyskuje się dzięki odpowiednim włóknom i sposobom tkania. Nowoczesne materiały uplecione z włókien Spectra oferują ochronę balistyczną, jak i "pochłanianie szoku" dla ochrony przed urazem.


  • Kompozyty Technologii Shield (AlliedSignal) nietkane materiały kompozytowe są światowym znakiem firmowym najbardziej zaawansowanych systemów opancerzenia. Przodujące marki dla miękkich pancerzy osobistych to min. kompozyty Spectra Shield® Plus, Spectra Shield i SpectraFlex®


  • Powyższe materiały są tworzone z włókien Spectra. Produkty technologii Shield wytworzone z aramidów to kompozyty Gold Shield® i GoldFlex® W porównaniu z tradydycjnymi, tkanymi materiałami balistycznymi, technologia Shield oferuje najwyższą ochronę balistyczną w testach porównawczych V-50; wyższą ochronę przed wielokrotnymi trafieniami. Przy użyciu włokien Spectra, te lekkie materiały cechują się także wysoką odpornością na otarcia, środki chemiczne i promieniowanie UV.

    [ LL ]


    W epoce cyberpunka materiały te oprócz procesu ulepszania otrzymały nowego rywala. Jest nim fullerenowa nić, o wytrzymałości kilkadziesiąt razy większej od stali. Jej monokrystaliczna, jednolita struktura powoduje, że spleciona tworzy siatki niezwykle wytrzymałe na zerwania oraz uderzenia. Czym gęstsza sieć, tym bardziej sztywna i większe są jej zalety zatrzymywania pocisków. Jej cena i trudy produkcji pozwalają jednak tylko na jej częściowe użycie w pancerzach miękkich. Dlatego, tylko najlepsze "marki" stosują je w swoich kamizelkach.

    W produkcji twardych pancerzy kuloodpornych używa się następujących materiałów :

  • Ceramika - twarda krzemionka wypalana w bardzo wysokich temperaturach, rewelacyjnie rozprasza efekt uderzenia pocisków. Jej wadą jest to, że szybko spada jej wytrzymałość po wielokrotnych trafieniach - kruszy sie i pęka. Waży też niemało... Najpopularniejsze technologie to CeramTech®, GlassTech® oraz Ceramit®.


  • Stal - żelazo mieszane z węglem. Czym większa zawartość węgla (stal nawęglana) tym materiał jest lepszy bo bardziej sprężysty i łatwiej rozprasza energię pocisków. Wadą jest duża masa powodująca ogrniaczenie ruchów i szybkości. MetalGear® i CarbonGear® są typowymi przykładami tego typu technologii.


  • Duraluminium - lekki stop wytrzymały na uderzenia i rozerwania - nieco gorszy w stosunku do Stali i Ceramiki, jednak znacząco lżejszy. Obecnie znana jest tylko jedna firma i jedna technologia, która korzysta z tego stopu w swoich produktach - Duralex®.


  • Tytan - lekki metal, bardzo wytrzymały jednak bardzo trudny w wyrobie. Większość fabryk pancerzy znajduje się albo na okołoziemskiej orbicie lub na Księżycu. Wytop w tych miejscach jest ułatwiony brakiem tlenu, utleniającego w warunkach ziemskich stygnący tytan, tym samym osłabiającym znacznie jego krystaliczną strukturę. Jest to towar rzadki i bardzo drogi... Znane technologie to : TitanGear®, NimrodGear®.


  • Oczywiście najlepsze pancerze są syntezą pancerzy miękkich i twardych, bowiem w najlepszy sposób wykorzystują one ich najlepsze cechy - wyporność balistyczną pancerzy ciężkich i łatwość poruszania się w pancerzach miękkich.

    [ Vendeta ]


    Jak działa pancerz?

    tkanych materiałach balistycznych włókna są poskręcane, jak w sprężynie. Mogą się one do pewnego stopnia uginać, zanim wezmą na siebie całkowitą siłę udzerzenia pocisku.


    W kompozytach Shield, włókna są ułożone obok siebie (jak taśma), skrzyżowane pod odpowiednimi kątami. Całość utrzymywana jest przez giętką żywicę i umieszczone pomiędzy dwiemia cienkimi warstwami emulsji. Takie ułożenie włókien pozwala na jednorodne rozproszenie energii przy użyciu całej elastyczności włókna. Technologia Shield znacznie zmniejsza deformację wnętrza pancerza spowodowanej uderzeniem pocisku, redukując szok postrzałowy. Ta technologia jest szczególnie skuteczna przeciwko pociskom pełnopłaszczowym (full metal jacket) a więc tym najczęściej używanym przez wojsko.

    [ LL ]


    W pancerzach twardych/ciężkich, rozproszenie energii kuli spowodowane jest zniekształceniem i zatrzymaniem pocisku na sprężystym i najczęściej niezwykle twardym materiale (nieodkształcalnym w dłoniach), który stawia na tyle duży opór antybalistyczny, że osobą ubrana w tego typu pancerz pomimo trafienia może wogóle nie go fizycznie nie odczuć. W zależności od głebokości penetracji pancerza przez pocisk, może się w najgorszym razie to skończyć siniakiem.

    [ Vendeta ]


    Pancerz chroni użytkownika na dwa sposoby: zatrzymując pocisk i minimalizując ten wstrząs. Nawet gdy nie nastąpi penetracja, może on spowodować poważne uszkodzenia organów wewnętrznych. Uderzenie zmniejsza także taktyczną przewagę obniżając zdolności bojowe i uniemożlwiając natychmiastową reakcję. Zmniejszony wstrząs pozwala uratować życie, jako że nie tylko zapobiega to obrażeniom wewnętrznym, ale także chwilowej niezdatności do walki, pozwala użytkownikowi na natychmiastową odpowiedź w sytuacji zagrożenia. Diagram (na prawo) pokazuje sposób pochłaniania i rozkładania energii pocisku przez materiał balistyczny. Należy zauważyć, że im większy obszar, na którym zostaje rozproszona energia pocisku, tym mniejsza siła działa na punkt uderzenia i większa ochrona pancerza.

    [ LL ]


    Klasyfikacja NIJ

    Najciekawszą i chyba najlepszą klasyfikacją pancerzy w zakresie odporoności na trafienia ma w Stanach Zjednoczonych Narodowy Instytut Sprawiedliwości (National Institute of Justice - NIJ). Prawie wszystkie agencje w Stanach wymagają przy zakupie pancerza kuloodpornego standardu NIJ, który może w przyszłości stanie się standardem ISO. Test polega na strzelaniu z broni o różnych kalibrach do kamizelki i trafianiu kulami o odpowiedniej prędkości. Pancerz musi przyjąć aż 6 trafień, by mógł zostać zakwalifikowany do jednej z klas NIJ. Klas NIJ jest 4 z czego podklasa B oznacza, że dany pancerz testowany był na pociski z broni krótkiej.

    [ Vendeta ]






    Co to znaczy dla cyberpunkowego wyjadacza?

    A więc zacznijmy od początku. Istnieją 4 kategorie pancerzy :

  • miękkie/lekkie
  • miękkie z elementami twardego/półciężkie
  • twarde/ciężkie
  • wspomagane


  • Każdy z nich charakteryzuje się pewną Wytrzymałością Balistyczną (WB), zależną od materiału, z którego został wykonany oraz zawadzaniem, czyli pewnym ujemnym modyfikatorem do Refleksu noszącej go postaci. Pancerze miękkie zdecydowanie łatwiej poddają się działaniu ostrych narzędzi i ich WB w obliczy mieczy, noży, maczet, tasaków i innych spada do połowy wartości. W przypadku pancerza mieszanego, jego WB to 3/4 początkowej wartości. W najlepszej sytuacji są osoby posiadające pancerz twardy. Tutaj WB nie jest modyfikowana. W pancerzach wspomaganych nie używa się pancerzy miękkich ani miękkich z twardymi elementami. Rolę dominującą ma tu stal, stopy stali i inne metale. W przypadku użycia kompozytów, jest ich na tyle dużo, że sztywnością dorównują stopom, dlatego WB nie jest modyfikowane, gdy pancerz zostanie zaatakowany bronią białą.

    Modyfiaktory Pancerza Podczas Ataku Bronią Białą
    Rodzaj pancerza Modyfikator
    Miękki x0.5
    Miękki z elementami twardego x0.75
    Twardy x1.0
    Wspomagany x1.0

    Najczęściej pancerze miękkie, mają zerowy modyfikator do Refleksu. W przypadku pancerzy miękkich z "wkładkami" zawadzanie może osiągnąć -1 albo -2 gdy produkt jest naprawdę nędznej jakości. Natomiast pancerz twardy to zwykle -2 albo i duuuuuuużoooo więcej.

    Zawadzanie
    Rodzaj pancerza Zawadzanie
    Miękki -0 REF
    Miękki z elementami twardego -1/-2 REF
    Twardy -2/-? REF

    Kolosalną zmianą w stosunku do zasad w cyberpunku jest wrażliwość postaci na pociski pomimo założonej kamizelki miękkiej czy kamizelki miękkiej z twardymi elementami. Nierealne jest, że pomimo wielokrotnego trafienia klient stoi "jak dąb" w miejscu i śmieje się do strzelca. Możliwe jest to jedynie wtedy gdy chroni go pancerz twardy. Zatem w momencie trafienia z broni i nie przebicia kamizelki obrażenia dzielone są na połowę. Ta połowa to obrażenia ogłuszające które otrzymała osoba pomimo założonej kamizelki miękkiej. W przypadku opancerzenia miękkiego z elementami twardego, obrażenia ogłuszające to jedynie 1/4 ran, które nie przeszły przez pancerz.

    Rany ogłuszeniowe
    Rodzaj pancerza Ilość ran ogłuszeniowych
    Miękki 1/2 obrażeń, które przejął pancerz
    Miękki z elementami twardego 1/4 obrażen, które przejął pancerz
    Twardy 0 obrażen, które przejął pancerz
    Wspomagany 0 obrażen, które przejął pancerz

    Przykład 1

    Max bawiąc się w kotka i myszkę z moskiewską policją, wpadł w zasadzkę. W jego pierś celują 2 załadowane AK-74. Max z ulgą zauważa, że ustawione są na ogień pojedyńczy, więc korzysta z szansy. Szybko wyciąga broń. Niestety moskiewscy policjanci wyraźnie oczekiwali takiego obrotu sytuacji bowiem jednocześnie i bez namysłu nacisnęli na spusty. Max ma dużo szczęścia - jedna kula uderzyła go w naramiennik MetalGear`a, druga trafiła go w kamizelkę miękką z wkładkami produkcji Militechu. Rzut na obrażenia pierwszej kuli wyniósł 19, w związku z tym, że jest to kula przeciwpancerna, przebiła ona MetalGear`a (WB25) Max`a w ułamku sekundy... 25/2=12 19-12=7 -1(modyfikator budowy ciała) = 6/2 = 3 obrażenia. Maks ma kulę w mięśniach i jego organizm wcale nie czuje się z nią dobrze. Obrażeń ogłuszających Maks nie otrzymuje, bo MetalGear go przed nimi obronił, jednak musi wykonać już swoj pierwszy rzut na BC, czy aby te rany to nie było coś ciut mocniejszego od ukłucia. Rzut się udaje. Kamizelka Militechu zatrzymała druga, tym razem zwykłą, kulę. Na ile skutecznie? Rzut zdecydowanie mniejszy - tylko 14 obrażeń. Kamizelka ma 16 WB. 14-16=-2-1(MBC)=-3. Czyli kula jej nie przebiła. A jednak Maks otrzymuje obrażenia ogłuszeniowe wysokości 1/4 obrażeń, które zatrzymała kamizelka. 14*1/4=3.5=3-1(MBC)=2. W sumie Maks ma 3 obrażenia normalne i 2 ogłuszeniowe. Czyli jego test zachowania przytomności będzie teraz na poziomie ran poważnych.

    Dostępność dobrych pancerzy w cyberpunku jest upokorzająca dla producentów broni. Dlatego dla co wredniejszych Mistrzów Gry chcących zwiększyć śmiertelność powinni skorzystać z mojej rady. Pancerze wymienione w tabelach są egzemplarzami o dostępności rzadkiej, efektem czego można je dostać po wielu trudach i finansowych łapówkach. Dostępność kłopotliwa jest dla pancerzy których orginalne WB pomniejszone jest do 3/4. Minimalna cena to 75% ceny podręcznikowej plus prowizje, haracze i opłaceni kurierzy. Dostępność prosta to pancerze których WB zmniejszone jest do połowy WB początkowego - można je dostać w poleconych sklepach i szynkach za połowę ceny. Dostępność łatwa to 1/4 początkowego WB pancerza, cena 25% podręcznikowej i uśmiech straganiarza, który wręczał będzie ci tą najgorszą możliwą podróbkę - Made in China.

    Dostępność i cena pancerzy
    Dostępność Modyfikator WB Cena
    Rzadka 1.0x WB z podręcznika 100% ceny podręcznikowej
    Kłopotliwa 0.75x WB z podręcznika 75% ceny podręcznikowej
    Prosta 0.5x WB z podręcznika 50% ceny podręcznikowej
    Łatwa 0.25x WB z podręcznika 25-50% ceny podręcznikowej

    Pozostałe zasady pancerzy są niezmienione - zasady warstw pancerzy (Cyberpunk 2020) oraz zasad walki BPW (Maximum Metal).

    [ Vendeta ]


    Artykuł w dużej mierze bazował na tym umieszczonym na stronie http://www.21stcenturyhardarmor.com
    Rysunki pochodzą z tejże strony i są własnościa "21st Century Hard Armor".
    Podziękowania dla twórców strony za inspirację powstania tego artykułu.


    Powrot